محدوده‌های پیشرفت فن‌آوری الکترونیک

اگر بخواهیم در آن‌چه که ویژگی مشترک صنعت پیشرفته‌ی امروزی است دقیق شویم و به عبارتی سعی کنیم این ویژگی را به روشنی بیابیم و تعریف کنیم باید از الکترونیک نام ببریم. البته بسیاری از وسایل صنعتی وجود داشته و هنوز وجود دارند که در آنها عملاً از الکترونیک استفاده نشده است مانند اتوموبیل‌های قدیمی‌تر یا صنایع دستی و امثالهم. اما روند پیشرفت علم و فن‌آوری به گونه‌ای است که هر روز بیشتر از دیروز از قابلیت‌های گسترده و مکشوف و نامکشوف علم الکترونیک در همه چیز حتی آنها که تاکنون در آنها از الکترونیک استفاده نمی‌شده استفاده می‌گردد. و کم‌کم دیگر کم‌تر وسیله‌ی صنعتی کوچک یا بزرگی را شاهدیم که الکترونیک در تمام یا قسمتی از آن نقشی ایفا نکند. الکترونیک یعنی علمی که قوانین حاکم بر الکترون‌ها در درون و بیرون اتم‌ها و حرکت‌ها و کنش‌های آنها با همه‌ی چیزها را مطالعه و آزمایش می‌کند و قابلیت‌های کاربردی این مطالعات را در عرصه‌های مهندسی برای ساخت و تعالی وسایل مختلف الکترونیکی مفید در زندگی بشر مورد بهره برداری قرار می‌دهد. این علم از آنجا این‌قدر قابلیت گسترش به تقریباً همه چیز را دارد که در آن چیزی نقش اصلی را بازی می‌کند که در همه چیز هست، یعنی الکترون. الکترون‌ها عمدتاً به دو صورت پلاسما و حالت جامد می‌توانند وجود داشته باشند. نخستین پیشرفت‌های الکترونیک در عرصه‌ی پلاسمایی آن بود. لامپ‌های کاتدیک قدیمی که مثلاً در تلویزیون‌ها و رادیوهای لامپی خیلی قدیمی به کار می‌رفت شاهد این موضوع است. بحث تخلیه‌ی الکتریکی در گازهای مختلف نیز در این مقوله گنجانده می‌شود. این خود بیان کننده‌ی این است که گرچه حالت پلاسما نخستین عرصه‌ی پیشرفت الکترونیک بود اما به هیچ وجه پیشرفت در این عرصه متوقف نشد هرچند ادامه‌ی پیشرفت در بسیاری از قسمت‌های آن به عرصه‌ی حالت جامد واگذار شد. مثلاً لامپ‌های تخلیه‌ی الکتریکی هرچند در پروسه‌ی پیشرفت، شکل و شمایل و حتی مکانیسم‌های کارکردی خود را تغییر دادند اما همچنان در عرصه‌ی پلاسمایی الکترونیک باقی ماندند مانند ظهور لامپ‌های متداول شده‌ی کم مصرف به جای لامپ‌های مهتابی.

هرچند هم‌چنان‌که گفتیم الکترونیک حالت جامد سعی در جایگزینی الکترونیک پلاسمایی داشت و دارد اما در بسیاری از موارد دارای آن قدرت الکترونیک پلاسمایی نیست و نمی‌تواند جای آن را بگیرد و در بسیاری از موارد هم هنوز حتی در موارد قدرت کم نیز اصولاً نتوانسته است وارد شود زیرا اصولاً فیزیکِ مسأله اجازه‌ی چنین ورودی را به آن نداده است. مثلاً در درون لامپ‌های تقویت تصویر یا لامپ‌های دوربین‌های دیددرشب یا دوربین‌های حرارتی، این تنها الکترونیک پلاسمایی است که باعث تشکیل و تقویت تصویر می‌شود. در این نوع لامپ‌ها، تصویر بسیار ضعیف یا تصویر حرارتی موضوع بر روی صفحه‌ای فوتوکاتدیک تشکیل می‌شود. این صفحه که در درون لامپ خلأ شده‌ای قرار دارد متناسب با شدت تابش فرود آمده بر خویش از نقاط با شدت تایش فرودی بیشتر، الکترون‌های بیشتری آزاد می‌کند تا نقاطی که شدت تابش بر آنها ضعیف‌تر است. این فوتوالکترون‌های آزاد شده تحت میدان الکتریکی شدیدی که در لامپ ایجاد می‌شود در میدان شتاب می‌گیرند و در سوی دیگر لامپ به پرده‌ای فسفری برمی‌خورند که منجر به تابش نور مرئی می‌شود. طبیعی است که چون نقاط متناظر با شدت فرودی بیشتر برای تابش فرودی الکنرومغناطیسی باعث گسیل یا آزادسازی الکترون‌های بیشتری می‌شوند همین الکترون‌های بیشترِ شتاب گرفته در درون لامپ بر نقطه‌ی نظیر مربوطه روشنایی بیشتری تولید می‌کنند و به این ترتیب تصویر تشکیل شده بر صفحه‌ی فوتوکاتد به صورت تقویت شده بر صفحه‌ی فسفری بازسازی می‌شود. چنا‌ن که می‌بینم فرایند فیزیکی به کار رفته در این نوع لامپ‌ها تماماً پلاسمایی است.

 FASTMARKET.BLOGSKY.COM